در روزگار پرمشغله امروزی، برخی از افراد به دلیل کمبود وقت و همچنین پرهیز از صرف هزینه‌های گزاف مربوط به نقل و انتقال سند، معامله ملک را همچون خودرو به صورت وکالتی انجام می‌دهند که به عنوان روش چندان امنی شناخته نمی‌شود. وکالت نامه فروشی که در خرید و فروش مسکن از سمت فروشنده به خریدار داده می‌شود، از نوع بلاعزل است که خود یک سند قانونی محسوب می‌شود. در این نوع انتقال ملک، یک‌سری مزایا و معایب وجود دارد که با دانستن آن‌ها می‌توانید معامله امن و لذت‌بخشی را تجربه کنید. در ادامه با ما همراه باشید تا هر آنچه که باید در خصوص خرید و فروش ملک با وکالت نامه بدانید را با شما در میان بگذاریم.
وکالت نامه ملکی چیست؟
براساس قوانین کشور قراردادی که در پی آن فروشنده، خریدار را برای انجام امور مربوط به خرید و فروش خانه به عنوان وکیل خود انتخاب کند، وکالت نامه ملکی نام دارد.
به طور رسمی پس از عقد قرارداد وکالت:
- تمام اختیارات مربوط به ملک برعهده وکیل (خریدار) خواهد بود.
- خریدار اختیار نقل و انتقال خانه را به شخص دیگری (تنها به صورت وکالتی) دارد.
- در صورت فوت، اثبات دیوانگی و جنون هر یک از طرفین معامله، وکالت فسخ می‌شود. به همین دلیل اگر ملکی را با این شرایط خریداری کردید؛ در اسرع وقت اقدام به سند زدن آن کنید.
نکته مهم: وکالت نامه‌ای دارای اعتبار است که به صورت کتبی و در دفترخانه رسمی به ثبت برسد؛ در غیر این‌صورت، قانونی نبوده و فسخ می‌شود.
دلایل افراد برای خرید و فروش ملک به صورت وکالتی
کارشناسان مسکن معتقدند که معامله خانه با وکالت نامه، امری اشتباه و پردردسر است؛ آن‌ها توصیه می‌کنند که از خرید و فروش ملک بدون سند زدن جدا خودداری کنید؛ البته ممکن است افراد برای خرید و فروش ملک به صورت وکالتی دلایل مختلفی داشته باشند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت:
- مراجعه به اداره‌های مختلف و زمان‌بر بودن انجام فرآیند سند زدن ملک
- پرداخت هزینه‌های زیاد به شهرداری، اداره ثبت و سازمان‌های مربوطه بابت انتقال رسمی سند
- عجله خریدار برای خرید خانه
- نیاز فوری فروشنده به پول ملک
- فرار از انواع مالیات
نکات مهم قابل توجه در خرید و فروش وکالتی ملک:
- درباره فروشنده تحقیق کنید و بدون شناخت از وی با او وارد معامله وکالتی نشوید.
- دفتر اسناد رسمی باید دو نسخه از برگ وکالت را به خریدار و فروشنده تحویل دهد. (هر کدام یک نسخه)
- از معامله وکالتی ملکی که به‌صورت ورثه‌ای است یا بیش از یک نفر موکل دارد؛ جدا منصرف شوید.
- پیش از انجام معامله بابت اعتبار وکالت نامه از دفترخانه مورد نظرتان استعلام کنید.
- متن برگ وکالت را به دقت مطالعه کنید که محدودیت زمانی برای آن وجود نداشته باشد.
- در صورتی که ملک خریداری شده به دلیل این‌که در رهن بانک است، به صورت وکالتی ثبت شده؛ پس از فک رهن آن در کمترین زمان ممکن، سند خانه را به نام خود انتقال دهید.
- هرگز بدون عقد قرارداد مبایعه‌نامه اقدام به ثبت وکالت نامه نکنید.
- در وکالت نامه بلاعزل به صورت صریح اضافه کنید که موکل (خریدار) هیچ‌گونه حق دخالتی در امور مربوط به ملک ندارد؛ در غیر این‌صورت، موکل (فروشنده) حق خود را بابت خانه به طور کامل از دست نداده است.
- در متن قرارداد، حق فروش ملک توسط صاحب سند به شخص دیگر سلب شود.
- از درج اختیارات کامل و بلاعزل وکیل (خریدار) در متن وکالت نامه مطمئن شوید.
معایب خرید و فروش ملک وکالتی:
در این قسمت قصد داریم تمامی مشکلاتی که ممکن است در صورت معامله ملک با وکالت نامه، برای خریدار یا فروشنده پیش بیاید را برای شما شرح دهیم:
- با ثبت وکالت بلاعزل به نام خریدار، وی به صورت قانونی مالک خانه خود نخواهد بود. تنها راه مالک قانونی بودن ساختمان، سند زدن قطعی آن به نام خریدار است.
- شرایط لازم برای کلاهبرداری فروشنده و فروش ملک به چندین نفر وجود دارد؛ هر چند این کلاهبرداری فرآیند سختی دارد، اما فراموش نکنید که موکل همچنان به عنوان مالک قانونی خانه شناخته می‌شود.
- برای پیش‌گیری از کلاهبرداری‌های احتمالی فروشنده (نکته قبل) باید علاوه بر عقد مبایعه‌نامه رسمی دارای کد رهگیری، بند مهم و دیگری در متن وکالت نامه بابت سلب حق فروشنده از بابت فروش ملک به شخص سوم اضافه شود.
نتیجه‌گیری
اگر هر یک از موارد ذکر شده در متن بالا را فراموش کرده و بندهای ضروری را در متن وکالت نامه درج نکنید، امکان این‌که ملک و پول شما در عرض یک شب از دست برود و هیچ راهی برای پس گرفتن آن وجود نداشته باشد، بسیار است. پیشنهاد ما به شما این است، تا جایی که امکان دارد از خرید خانه به صورت وکالتی اجتناب کنید؛ اما اگر به هر دلیلی مجبور به انجام این کار هستید، آن را به صورت امری موقت بدانید و در اسرع وقت سند را به نام خود بزنید.
